|
Tử
Cấm Thành - thành trong thành - là trung tâm Bắc Kinh với mái nhà ngói
lưu ly màu vàng, sông hộ thành và tường vây ngăn màu đỏ ngăn cách thế
giới bên ngoài, khiến dân chúng không thể đến gần. Tử Cấm Thành là quần
thể kiến trúc bằng gỗ cổ đại quy mô lớn nhất, hoàn chỉnh nhất hiện còn
trên thế giới.
Là trung tâm của Trung Hoa, nhưng trong mắt của người Trung Quốc, Tử
Cấm Thành lại là trung tâm thế giới. Hoàng đế hai triều Minh, Thanh đã
sống và những ngày cuối cùng tại đây, cho tới năm 1911, khi đế chế diệt
vong.
Tử Cấm Thành xây dựng năm 1406 (năm Vĩnh Lạc thứ 4 đời Minh) trải qua
14 năm mới hoàn thành. Năm 1421, hoàng đế Vĩnh Lạc dời quốc đô từ Nam
Kinh lên Bắc Kinh, hao tốn lực lớn nhân tài và vật chất để xây dựng nên
quần thể kiến trúc tương xứng với sự tôn nghiêm của hoàng gia. Năm
1644, quân Thanh lật đổ triều Minh, Tử Cấm Thành rơi vào cảnh cướp bóc.
Hoàng đế triều Thanh lên ngai vàng, họ xây lại Tử Cấm Thành, đưa nó trở
lại vẻ huy hoàng. Không chỉ vậy, họ còn xây thêm đền miếu, điện đường,
hồ và đình viên cảnh sắc mê hồn. Đến cuối thế kỷ 18, sự huy hoàng của
Tử Cấm Thành đã đạt đến mức đỉnh cao.
Tử Cấm Thành hình vuông, bố cục lấy tuyến giữa chính Nam, chính Bắc đối
xứng, chung quanh là con sông hộ thành rộng và tường cao 9 mét. Trong
thành bố trí một cách đối xứng cung điện, cửa, viện, sông nhỏ và đình
viên. Tổng cộng có 9.999 gian phòng dành riêng cho hoàng đế và quyến
thuộc, bao gồm thái hậu, hậu phi và các hoạn quan, cung nữ. Trong cung
hình thành nên quy tắc, lễ nghi cấm kỵ, vô cùng phức tạp. Và Tử Cấm
Thành trở thành cái lồng vàng, ở đó hoàng đế và những người hầu đều
tránh né thế giới chân thực bên ngoài.
Các kiến trúc chủ yếu của Tử Cấm Thành đều chầu về hướng nam, đạt mục
đích tránh gió lạnh từ Siberi và quỷ thần phương Bắc bất lợi. Cửa chính
Ngọ môn ở mặt Nam là nơi hoàng đế kiểm duyệt quân đội. Qua khỏi Ngọ môn
là một đại viện, kim thủy hà xuyên ngang, trên sông có năm cầu đá cẩm
thạch, đạo diện cho ngũ đức. Qua cầu là tới Thái Hòa môn. Bên trong cửa
có viện lạc lớn, chứa tới 90.000 người.
Ở một đầu mút khác, trên nền đá cẩm thạch đứng sừng sững là vật thể
kiến trúc cao lớn nhất Tử Cấm Thành - Thái Hòa điện. Trong điển lễ quốc
sự quan trọng, hoàng đế trang nghiêm ngồi trên Thái Hòa điện, trong
từng tiếng chuông vàng khói trầm nghi ngút, tiếp nhận sự quỳ lạy của
trăm quan và những phụ nữ cao sang.
Qua khỏi Thái Hòa điện là hai đại điện: Trung Hoa điện và Bảo Hòa điện.
Đi về phía Bắc là Càn Thanh cung, nơi hoàng đế và quyến thuộc cư trú.
Đầu tận cùng phía Bắc của quần thể kiến trúc này là Ngự hoa viên, cổ
kính, trang nhã, sang trọng, bên trong có Thái hồ với cây cối, tượng
điêu khắc, lâu đài đình các, ao nước và thác. Chỗ vào cửa khu viên lâm
yên tĩnh được gọi là Khôn Ninh môn.
Sau năm 1949, Tử Cấm Thành được đổi làm Viện bảo tàng Cố Cung. Theo: VnEXpress
<< Trang trước Trang sau >> |
