Cùng với lượng tro xỉ tương đương
của Nhiệt điện Phả Lại 1, mỗi ngày hai nhà máy này đang xả lượng chất
thải khổng lồ vào môi trường, lấp đầy hai hồ chứa sâu mấy chục mét.
Để
giải quyết vấn đề này, TS.Nguyễn Hồng Quyền, Viện Khoa học vật liệu
thuộc Viện Khoa học Việt Nam đã đưa công nghệ cũng như lắp ráp toàn bộ
dây chuyền tự động của Nhà máy chế biến tro bay nhiệt điện Phả Lại -
đơn vị duy nhất cung cấp tro bay cho Thủy điện Sơn la, một công trình
trọng điểm của nhà nước.
Tại nhà máy, tro xỉ được hút từ dưới hồ
thải lên, qua trạm tuyển nổi để tách thành hai phần: tro bay (dùng làm
bê tông đầm lăn của Thủy điện Sơn La) và than (cấp cho các nhà máy gạch
Tuynen ở phía Bắc).
Bí quyết là dùng một chất tự lắng rất nhanh,
giúp nâng cao năng suất lắng của tro bay lên nhiều lần. Chỉ sau vài
tiếng qua tuyển nổi, tro bay đã đông đặc lại, được đưa sang hệ thống
sấy và đóng bao, ra thành phẩm.
Tro bay được đánh giá cao bởi là
phụ gia đặc biệt cho bê tông, có thể thay thế 20% xi măng trong bê
tông. Do cấu trúc mịn, tro bay cũng làm tăng cường độ bền của bê tông
và làm tăng độ nhớt của vữa, giúp bê tông chui vào các khe lỗ dễ dàng.
Đặc biệt, trong việc đổ những khối bê tông cực lớn, như khi làm đập
thủy điện, việc bổ sung phụ gia tro bay giúp cho công nhân có thể đổ bê
tông gián đoạn, mà không cần phải đổ liên tục như với bê tông thường.
Nếu
như tro xỉ được "bán như cho" tại hồ thải Phả Lại, với giá 10.000/khối,
thì tro bay được bán với giá cao hơn nhiều lần, 550.000 đồng/tấn. Với
giá thành rẻ hơn xi măng (hiện khoảng 900.000 đồng/tấn), việc thay thế
tro bay trong bê tông cũng giúp giảm đến 30% giá thành.
